New Beginnings

Today the world mourns the loss of one of its greatest legends. Comedian and actor Robin Williams apparently took his own life after a long and arduous struggle with depression. He was only 63. I grew up with Robin. He played in films I loved as a kid: Hook, Mrs. Doubtfire Jumanji and Good Morning Vietnam. For his part in Good Will Hunting, he finally received an Oscar. The whole world lost a real gem today. Although I never met him, I sensed there was something special about him: his passion for acting and humor, making life better for others, but sadly, neglecting his own. People die, that’s a fact of life, but Robin’s death is hard to accept for me millions of others around the world. If only he knew. Robin, you left us too soon, and you will be sorely missed.

Robin’s death reminds me of another tragic story. A life also plagued by depression. I am currently reading a book on Abraham Lincoln’s struggle with religion. Lincoln's Battle with God: A President's Struggle with Faith and What It Meant for America by Thomas Nelson, published in November 2012. I will post a review of it soon, but suffice to say for now is that in the opening chapters, Nelson deals with Lincoln’s darker side, his intense depressions from which he suffered since his mid twenties. Nelson refers a lot to another book that I love, Lincoln's Melancholy: How Depression Challenged a President and Fueled His Greatness (2006) by Joshua Wolf Schenk. I read it at a time when I was in my BA American Studies program at the University of Groningen and was struggling with bouts of the “hypo” myself. Looking back at that time now, it is hard to describe what it is like, especially to people who have never “experienced” it themselves. All I can say, without wishing to sound presumptuous, is that I know the hopelessness people like Williams and Lincoln must have felt.

Today is also a day of new beginnings. I have decided to restart my blog, this time, not in Dutch, but in English, because I wouldn’t want to withhold the English speaking world the views of a simple Dutchman on American history. That is what this blog is all about; American history, represented in novels, non-fiction, documentaries and films.

For now I wish you all a pleasant night, and whenever you’re feeling the blues, please talk to friends, family or some stranger on the street or bus. You’ve got nothing to lose.

Ralph Peters: Cain at Gettysburg. 

In februari 2012 verscheen de historische roman Cain at Gettysburg, geschreven door de in 1998 afgetreden luitenant kolonel van de Amerikaanse strijdkrachten, Ralph Peters. Tegenwoordig is Peters journalist en zeer succesvol auteur. Zo kwam zijn roman The War After Armageddon uit 2009, op de New York Times bestseller lijst te staan.

Zoals de titel al doet vermoeden is dit een roman over de slag bij Gettysburg tijdens de Amerikaanse Burgeroolog. Deze slag, de grootste en bloedigste van de gehele oorlog, werd uitgevochten tussen 1 en 3 juli 1863. Zo’n 150.000 noordelijke en zuidelijke soldaten vochten het in de hitte van juli uit tussen de rotsen, in de bossen en op de uitgestrekte velden van Pennsylvania. In drie dagen tijd vielen er naar schatting zo’n 52.000 slachtoffers. Gettysburg is voor Amerikanen wat Waterloo voor ons Europeanen betekent. Misschien nog wel meer zelfs. Want het was Abraham Lincoln die vier maanden later in zijn korte rede, Amerika een bijna nieuwe identiteit gaf, een land waar daadwerkelijk iedereen vrij kon zijn. Helaas zou het nog meer dan honderd jaar duren voordat er van dit idee iets terecht kwam.

De slag bij Gettysburg is één van de meest beschreven onderwerpen in Amerika. Er zijn dan ook genoeg romans te vinden over deze vreselijke slag. De meest bekende en geliefde is die van Michael Shaara, genaamd: The Killer Angels die in 1975 de Pullitzer Prijs voor fictie werd toegekend.

Cain at Gettysburg lijkt in vele opzichten op The Killer Angels. Het verhaal wordt vanuit het oogpunt van een aantal belangrijke officieren verteld. Aan de kant van het zuiden komen de generaals Robert E. Lee en James Longstreet aan het woord, net zoals in The Killer Angels. Maar ook een aantal minder bekende officieren en stafleden. Bij het noorden vinden we George Gordon Meade terug, die het bevel voerde over het Noordelijke leger van de Potomac. Maar ook John Reynolds, Winfield Scott Hancock, en een opmerkelijke keuze, generaal Włodzimierz Krzyżanowski, een Pools immigrant. Aan beide kanten vinden we ook fictieve personages terug, die veelal de rol van de “gewone” soldaat vertolken.

Peters geeft in zijn nawoord aan dat zijn roman is gebaseerd op The Killer Angels. Je kunt je daarom afvragen waarom hij het boek heeft geschreven. The Killer Angels zal voor veel mensen, en zeker voor mij persoonlijk, altijd de beste roman over de Amerikaanse Burgeroorlog blijven. Maar Peters is er wel in geslaagd de verschrikkingen van de oorlog te schetsen, waar The Killer Angels dat misschien nalaat. In Cain at Gettysburg ligt in elk hoofdstuk de focus op een ander personage en zijn aanwezigheid op een bepaald moment tijdens de veldslag. Dit zorgt ervoor dat je als lezer als het ware over het hele slagveld wordt meegesleurd. Dit maakt het boek afwisselend en dus prettig om te lezen.

Wat mij bijzonder aanspreekt is de manier waarop Peters de actie beschrijft. Hoewel hij tijdens zijn dienstjaren nog nooit in een gevecht is geweest, heeft Peters een duidelijk en realistisch beeld van hoe gevechten tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog plaatsvonden en wat het afschuwelijke resultaat er vaak van was; iets wat wij in een “normaal” geschiedenis boek vaak niet terug zien. Op pijnlijke wijze lees je wat rondvliegende kogels en granaatscherven met het menselijk lichaam doen. Je wordt echt met je neus op de feiten gedrukt en er waren momenten dat ik het boek even moest neerleggen omdat ik er simpelweg niet vrolijk van werd. De kwetsbaarheid van het leven wordt flink blootgelegd, zeker in een oorlogssituatie. Ik zeg dat ik er niet vrolijk van werd,  niet omdat het boek slecht geschreven is, maar vanwege het realisme. En dit is wel weer een enorm sterk punt van het boek.

Een ander punt waar ik zeer over te spreken ben zijn de personages en hoe zij worden beschreven. De historische figuren komen echt tot leven. Ze worden niet neergezet als heiligen maar als mensen met hun fouten en imperfecties. George Gordon Meade en Winfield Scott Hancock stonden er bijvoorbeeld om bekend zo nu en dan flink te vloeken en te tieren. Dit komt op een geweldige manier terug in dit boek. Zeker de manier waarop Meade wordt weergegeven is razend knap. Meade was een verbitterde, afstandelijke en ongeduldige man, en vaak waren de mensen in zijn directe omgeving het doelwit van zijn woedeaanvallen. Iets dat Peters feilloos heeft omschreven. Robert E. Lee had ten tijde van de slag last van diarree, en de normaal zo evenwichtige en kalme generaal, die tot op de dag van vandaag als de beste Amerikaanse generaal aller tijden wordt gezien, krijgt in het boek van Peters een menselijk karakter aangemeten; iemand die ook fouten maakt. Dit is iets waar Peters een aandachtspunt van maakt in zijn nawoord. Hij geeft aan dat veel generaals uit de Burgeroorlog vaak tot heiligman worden verheven door historici en schrijvers. Hij zegt het niet letterlijk maar doelt met name op The Killer Angels, dat inderdaad een tikkeltje romantisch is. Volgens Peters doe je deze mensen daarmee te kort.

Wat ik verder erg interessant vind is het feit dat Peters goed laat zien welke verschillende achtergronden Amerikanen in die tijd hebben. Ik had het al even kort over generaal Włodzimierz Krzyżanowski, die Polen achter zich liet om in de nieuwe wereld een beter bestaan voor zichzelf op te bouwen. Wanneer een hoofdstuk overschakelt op Krzyżanowski denkt hij vaak terug aan zijn tijd in Polen; de interne problemen die dan spelen, of de vele conflicten met Rusland. Maar Peters speelt vaker met dit concept. Zo komen Ierse immigranten aan het woord die voor het noorden vechten. Ook zij lieten hun oude leven achter, een bestaan dat door de Engelsen vaak moeilijk werd gemaakt, in de hoop in Amerika meer kans te maken op iets beters. Echter moeten ze nu weer vechten voor hun plek in de wereld, tegen een elitaire plantersklasse uit het Zuiden, die zij net zo verafschuwen als de Engelsen aan de andere kant van de oceaan. Zo is er nog voorbeeld van een Duitse immigrant, ook vertrokken uit Europa alleen maar om in de maalstroom van een oorlog terecht te komen.

Peters laat hiermee duidelijk zien hoe anders de Verenigde Staten in de negentiende eeuw is. Het is een land opgebouwd door immigranten, een land dat eigenlijk nog weinig besef van zichzelf heeft. Amerika is op dat moment een slapende reus, een tiener die zich net begint te realiseren dat het de hoogste tijd wordt om volwassen te worden. Verschillende opvattingen over wat vrijheid en gelijkheid moeten zijn botsen, en het hoogtepunt van die strijd vindt plaats tijdens de eerste drie dagen van juli 1863.

Heel origineel lijkt het boek van Ralph Peters in eerste instantie niet. Qua stijl en uitvoering heeft het enorm veel weg van The Killer Angels. Ik was in het begin ook sceptisch, want was het na het lezen van The Killer Angels nodig om nog een roman over Gettysburg te lezen? Wat dacht Ralph Peters te kunnen toevoegen aan het verhaal van Gettysburg? Toch ben ik blij dat ik Cain at Gettysburg een kans heb gegeven. Hoewel de discussies tussen Lee en Longstreet ook in het boek van Michael Shaara uitgebreid aan bod komen, kreeg ik toch ook veel dingen te zien die minder bekend waren, zoals bijvoorbeeld George Gordon Meade, die helemaal niet blij is om aan het hoofd van het noordelijke leger geplaatst te worden, die ontzettend aan zijn eigen capaciteiten als bevelhebber twijfelt. Iemand die, in tegenstelling tot zijn voorgangers, niet zijn eigen ego voorop stelde. Ook vind ik de puur fictieve soldaten goed geslaagd. Als je een beeld wilt krijgen van Amerikanen uit de negentiende eeuw, en hoe zij dachten over het land waarin zij leefden, dan is dit het perfecte boek om te gaan lezen.

Arthur, 28 juli 2012

Beste lezers,

Welkom op mijn weblog: the mystic chords of memory. ‘Een weblog bijhouden,’ het klinkt zo ijdel. Dat is allerminst mijn bedoeling.

Ik ben geboren in Rotterdam, in de schaduw van de Kuip en heb het grootste gedeelte van mijn leven in Spijkenisse en Zwijndrecht doorgebracht. Al vanaf zeer jonge leeftijd reden mijn broer en ik op onze fietsjes naar de plaatselijke bibliotheek om geschiedenis boeken te lenen. Ik kan me eigenlijk niet eens zo goed herinneren wat dit heeft ‘getriggered.’ Het enige dat ik weet is dat wij altijd al een interesse hadden voor (militaire) geschiedenis, een virus dat inmiddels ook op mijn broertje is overgeslagen. Je zou dus kunnen zeggen dat het een familiekwaal is.

Die jonge jaren hebben het fundament gelegd voor de liefde die ik heb voor de Amerikaanse geschiedenis. Al snel raakte ik erg onder de indruk van schilderijen die momenten uit de Amerikaanse Revolutie lieten zien, en de zwart-wit foto’s van de Amerikaanse Burgeroorlog. Veel mensen hebben mij inmiddels gevraagd waar dit bij mij vandaan komt. Het enige antwoord dat ik kan geven is dat sommige mensen helemaal gek zijn van Formule 1, voetbal en ga zo maar door, en ik heb dit. Het is ook gewoon niet te verklaren; misschien is het voorbestemming of gewoon puur toeval. Ik wil hier in ieder geval iets mee doen, en dat is het doel van dit weblog.

In 2005 ben ik vanuit Zuid Holland verhuisd naar de stad Groningen waar ik ben begonnen met de opleiding American Studies. Dit was een droom die werkelijkheid werd. In augustus 2011 heb ik mijn Bachelor diploma behaald. Tijdens deze jaren ben ik erachter gekomen dat geschiedenis zich niet hoeft te beperken tot saai geschreven tekstboeken.  “Het verleden,” volgens William Faulkner, “is niet dood. Het is niet eens het verleden.” Geschiedenis is overal en we hebben er dagelijks mee te maken. Wie was het ook alweer die zei dat we uiteindelijk de som van ons verleden zijn? Historische romans en films moeten wij ook zeker serieus nemen (de Hollywood miskleun uitgezonderd). Er zijn namelijk meerdere manieren om geschiedenis opnieuw tot leven te laten komen. Uiteindelijk is geschiedschrijving nooit volledig objectief en wordt dit proces geleid en wellicht wel misvormd door de schrijver zelf. Elk mens heeft zijn of haar eigen werkelijkheid. Het beeld dat ik van een periode heb hoeft niet aan te sluiten op jouw beeld.     

De komende tijd ga ik me richten op een aantal historische romans en zal ik mijn mening geven over een bepaald werk. Er zijn zoveel interessante verhalen uit de Amerikaanse geschiedenis waar veel Nederlanders nog nooit van gehoord zullen hebben. De eerste recensie zal gaan over de onlangs verschenen roman: Cain at Gettysburg van Ralph Peters, waarin de slag bij Gettysburg zoals beleefd door verschillende personages, centraal staat. Ik zie er een uitdaging in (naast mijn Master opleiding) om deze verhalen met een groter publiek te delen.

Arthur,

Mei 2012